Het akkoord introduceert ook prijsplafonds voor elektriciteit die wordt geproduceerd uit bronnen zoals hernieuwbare energie, kernenergie, en bruinkool. Hoewel het doel hiervan is om excessieve marktprijzen te beheersen, kan het ook leiden tot verstoringen van de energiemarkt. De regulerende maatregelen moeten zorgvuldig worden overwogen voordat ze geïmplementeerd worden!
De EU reageert op de energiecrisis van 2022 door de elektriciteitsmarkt te hervormen. Ondanks de groei van hernieuwbare energie, leidden sterk stijgende prijzen van fossiele brandstoffen, met name gas, tot hoge elektriciteitskosten. Dit kwam door het "merit order"-systeem, waarbij de elektriciteitsprijs afhangt van de kosten van de gebruikte fossiele brandstoffen.
De doelen lijken op het eerst zicht nobel, toch heb ik enkele bedenking over bepaalde aspecten van het akkoord:
Steun voor kerncentrales
Een van de meest controversiële aspecten van dit akkoord is het besluit om bestaande kerncentrales in aanmerking te laten komen voor investeringssteun. Dit onder druk van Frankrijk. Bepaalde lidstaten, zoals Duitsland, vrezen dat dit zal leiden tot oneerlijke concurrentie op de elektriciteitsmarkt en dus een verstoring van de markt. Dit omdat elektriciteit geproduceerd in landen met dergelijke steun goedkoper kan zijn dan elders.
Wat is het beste voor Vlaanderen? Voor Vlaanderen is een mix van hernieuwbare energie en kernenergie de toekomst. De energiecrisis heeft ons geleerd dat we beter moeten waken over onze bevoorradingszekerheid en strategische onafhankelijke moeten blijven nastreven! We moeten dus onze bestaande kerncentrales zo lang mogelijk openhouden, rekening houdend met de veiligheid. Investeringssteun van Europa zou dus zeer welkom zijn. Nog beter zou zijn als de bouw van nieuwe kerncentrales mogelijk zou worden bij ons! Dit zou ons op zijn minst helpen om competitief te blijven op de Europese energiemarkt.
Contracts for Difference (CFD’s)
Daarnaast voert de Raad Van Europa een nieuw artikel in om alle CFD’s te reguleren, zodat we toegankelijk worden voor alle regelingen, ongeacht hun type investering (nieuwe of bestaande capaciteit). Een CFD of een “tweerichtingscontract ter verrekening van verschillen” houdt in dat een elektriciteitsproducent elektriciteit verkoopt tegen een vooraf afgesproken prijs. Als de markprijs lager is dan die prijs, compenseert de overheid de producent. Bij een hogere marktprijs moet de producent het verschil terugbetalen aan de eindafnemer.
De lidstaten van de Europese Unie hebben overeenstemming bereikt over het gebruik van CFD-contracten voor investeringen in kernenergie, zonder dit verplicht te stellen. De Europese Commissie zal deze contracten echter onderzoeken op mogelijke staatssteun om ervoor te zorgen dat ze goed zijn ontworpen en geen ongewenste concurrentieverstoringen veroorzaken op de interne markt.
Conclusie
De Europese Unie moet haar inspanningen richten op het ontwikkelen van een consistente, transparante en concurrerende energiemarkt. Vooral één die niet afhankelijk is van invloeden buiten Europa. We hebben al een keer gezien hoe dit afloopt, we moeten vermijden dat zo’n situatie nogmaals kan optreden.