Mijnheer de minister,
Beste collega’s
Ik vind dit jaar de begrotingsbespreking hier in plenaire toch bijzonder. Ik kan u nog enkele vragen stellen, ik kan hier nog even wat opmerkingen geven, we kunnen nog straks debatteren over uw visie en die van ons.
Maar, ik wil ook even stil staan bij uw afscheid als minister, dit zal ook de laatste keer zijn dat wij tegenover elkaar staan met U als minister.
Van bij uw aanstelling heeft u inderdaad getrokken en gesleurd aan zonnepanelen en windmolens. U trok door het Vlaamse land als een wervelwind, met in elke hand een windmolen, uw kostuum bekleed met PV-panelen, u trok de “boer” op en uw enthousiasme stak in eerste instantie de mensen aan, en later ook de bedrijven. Je bracht de zon binnen bij de mensen, en het koele zeebriesje kregen ze er gratis bij.
Maar op die 2,5 jaar bent u ook gegroeid, u moet vaak gevloekt hebben op mij als ik weer met mijn riedeltje kwam van: onderbouwd - waar zijn de cijfers - data – haalbaar en betaalbaar. En dat je soms eens kribbig was op mij daar lig ik echt niet wakker van. Want ik zag u duiken in het onderwerp “energie”. U besefte stilletjes aan dat energie niet enkel gaat over zonnepanelen en windenergie.
En dus viel het mij dan ook op tijdens de laatste bespreking van de laatste beleidsbrief en dit in vergelijking met de 2 voorgaande jaren, dat u vrij vaak sprak over:
- ik hoop van harte dat we onze doelstellingen kunnen halen
- mensen zijn bezorgd over de betaalbaarheid en de haalbaarheid
- we moeten niet enkel ambitieus zijn maar ook realistisch
U was terecht bezorgd dat we inderdaad niet iedereen mee hebben in het verhaal. U was terecht bezorgd over “hoe we alles betaalbaar kunnen houden”.
Er is ondertussen een Vlaams Energieplan op tafel. Zeker voor energie-efficiëntie bij woningen staan er een paar zeer interessante onderbouwde ideeën in. Maar we moeten ze nu concreet gaan uitwerken. Het verwonderde me dan ook sterk, dat je gisteren claimde dat renovatieplicht voor residentiële woningen geen verplichting is, maar facultatief. Dit klopt niet voor alle duidelijkheid : in uw eigen energieplan pg 16 staat er : Bij notariële overdracht in volle eigendom van een residentiële woning moet uiterlijk na 5 jaar drie van onderstaande zes maatregelen aanwezig zijn. Want, staat er verder : vanaf 2026 moet dit zeker 980 GWh energie bespaard worden. Dus, uw bewering klopt niet, en geeft bovendien een volledig fout signaal.
Een ander punt waar we de komende maanden zeker nog willen op verder werken is de definitie van een energie-entiteit. We moeten stoppen met vanuit de overheid te denken in energiehokjes = ieder huis – iedere flat – ieder kantoor of winkel of bedrijfsruimte worden nu beschouwd als 1 afzonderlijke energie-entiteit. We moeten meer energie-entiteiten durven te definiëren als het flatgebouw – een energiewijk - het retailpark – de KMO-zone – het kantoorgebouw in zijn geheel. Binnen 1 grote energie-entiteit vullen producenten en consumenten elkaar aan, dit verhoogt de betrokkenheid tussen alle spelers binnen deze grote energie-entiteit. De betrokkenheid verhogen betekent dat mensen meer bewust zullen bezig zijn met energie en klimaat. Maar hiervoor moeten we durven loskomen van ons energie hokjesdenken. We moeten het energiesysteem zo flexibel en ruim mogelijk maken dat mensen met en zonder PV betrokken zijn in de energietransitie. Betrokken zijn betekent zowel een financieel voordeel als er een voordeel voor het klimaat er in zin. We moeten dus af van systemen waarbij mensen liever “morsen met stroom, die ze tijdens het jaar zelf geproduceerd hebben, dan ze gratis te moeten afstaan”
Tot slot.
Hier wil ik het nog één keer herhalen, het is altijd gemakkelijk te zeggen dat we de lat wat hoger moeten leggen terwijl de lat op dit ogenblik niet eens wordt benaderd. We moeten dus mikken op concrete realisaties en concrete maatregelen, die haalbaar en betaalbaar moeten zijn, in plaats van op altijd maar verhoogde doelstellingen
Op het einde van het jaar en als passend afscheid, heb ik een nieuwjaarsbrief mee voor u. En wat staat meestal in zo’n nieuwjaarsbrief? Wat je iemand toewenst voor 2019, uiteraard een goede gezondheid voor u en uw familie, en de rest komt dan vanzelf. Maar bij deze ook veel zon en wind en vergeet vooral ook niet haalbaar en betaalbaar. Want ook dat is goed voor je gezondheid.
